ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ, ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
.jpg)
Μπότσας Γεωργιος, PhD, Κελεσίδης Ευάγγελος, MEd και Παρασκευάς Απόστολος, PhD
Σχολικοί Σύμβουλοι 1ης, 2ης και 3ης Εκπαιδευτικών Περιφερειών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χαλκιδικής
Η λογική της έρευνας
Αναλυτικό Σχέδιο Έρευνας
Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η μετάβαση των μαθητών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή τους. Το πέρασμα από ένα σταθερό και συνήθως πολύ ανεκτικό πλαίσιο, όπως αυτό του Δημοτικού, σε ένα περισσότερο απαιτητικό, όπως αυτό του Δευτεροβάθμιου σχολείου, ενέχει κινδύνους και εκπλήξεις.
Ως μετάβαση νοείται η χρονική εκείνη περίοδος αλλαγής εκπαιδευτικής βαθμίδας, που θέτει συγκεκριμένες προκλήσεις ή/και απειλές για την «ευεξία» των εφήβων, σε διάφορους τομείς της ακαδημαϊκής και κοινωνικής τους ζωής (Seidman, Allen, Aber, Mitchell & Feinman, 1994· Sircsch, 2003). Όπως αναφέρουν οι Βούλγαρης και Ματσαγγούρας (2007, Μάιος), η μετάβαση από μια εκπαιδευτική βαθμίδα σε μια άλλη, είναι στην ουσία η μετακίνηση από ένα πλαίσιο (με την έννοια του περιβάλλοντος), σε ένα άλλο.
Η μετάβαση έχει βρεθεί από μελέτες πως συνδέεται με μια σειρά από αρνητικά αποτελέσματα για τους εφήβους, που μπορεί να περιλαμβάνουν: α) μειωμένη ακαδημαϊκή επίδοση (Alspaugh, 1998· Anderman, 1996· Barone, Aguirre - Deandreis & Trickett, 1991· Galton, Gray & Ruddrick, 1999· Otis, Grouzet & Pelletier, 2005), β) μειωμένα κίνητρα (Eccles & Midgley, 1990· Simmons & Blyth, 1987· Wigfield, Eccles, Mac Iver, Reuman & Midgley, 1991), γ) αυξημένα αρνητικά συναισθήματα, άγχος και καταθληπτικά συμπτώματα (Chung, Elias & Schneider, 1998· Crockett, Peterson, Graben, Schulenberg & Ebata, 1989· Harter, Whitesell & Kowalski, 1992· Rudolph, Lambert, Clark & Kurlakowski, 2001), δ) χαμηλό αυτο - συναίσθημα (Eccles, Adler & Meece, 1984· Marsh, 1989· Seidman και συν., 1994) και ε) χαμηλή αυτοαντίληψη (Zabonini & Usai, 2002· Siskos & Papaioannou, 2006· Sirsch, 2003).
Η μετάβαση πλέον γίνεται αντιληπτή ως ένα πρόσκαιρο φαινόμενο, που θέτει τους μαθητές και τις μαθήτριες μπροστά από προκλήσεις και ευκαιρίες, αλλά και απειλές. Οι προκλήσεις και απειλές αυτές ορίζονται σε τρεις κυρίως άξονες - τομείς: τον ακαδημαϊκό, τον κοινωνικό και το διαδικαστικό (τις λειτουργίες του νέου σχολείου) (Akos & Galassi, 2004· Sirsch, 2003).
Η προτεινόμενη μελέτη αναφέρεται στην προσπάθεια διερεύνησης των παραγόντων εκείνων που επηρεάζουν τις προσδοκίες των μαθητών και των μαθητριών της Στ’ των Δημοτικών Σχολείων για το Γυμνάσιο, κατά τη μετάβασή τους από τη μια βαθμίδα εκπαίδευσης στην άλλη. Οι προτεινόμενοι παράγοντες είναι η σχολική επίδοση, τα κίνητρα, τα συναισθήματα που εμπλέκονται και η αυτοαντίληψη των παιδιών.
Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να διερευνηθούν οι προσδοκίες και οι φόβοι των μαθητών και των μαθητριών της Στ’ του Δημοτικού Σχολείου ως προς τη μετάβασή τους στο Γυμνάσιο. Επίσης αυτές οι προσδοκίες και οι φόβοι θα συνεξετασθούν με την αυτοαντίληψη, την αυτοαντίληψη, τα κίνητρα και τα συναισθήματα των μαθητών.
Η μελέτη αυτή θα υποστηρίξει ένα ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, έτσι ώστε η μετάβαση των παιδιών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο να γίνει με τον πιο ομαλό και «ανώδυνο» τρόπο. Μετά τη μελέτη των προσδοκιών και άλλων μεταβλητών, θα υπάρξουν παρεμβάσεις στήριξης – ενημέρωσης – συμβουλευτικής από τα Σχολεία (Δημοτικά και Γυμνάσια), καθώς και από τους Σχολικούς Συμβούλους, αλλά και δομών όπως το Κέντρο Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού ή τα τοπικά Γραφεία Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού.
Η προτεινόμενη μελέτη γίνεται στα πλαίσια του πιλοτικού προγράμματος μετάβασης των παιδιών της Στ’ τάξης των Δημοτικών Σχολείων του Ν. Χαλκιδικής στο Γυμνάσιο. Εξετάζονται οι παράμετροι προσδοκιών και προσωπικών παραγόντων, έτσι ώστε να υλοποιηθεί μια παρέμβαση για τα παιδιά αυτά. Η παρέμβαση θα γίνει με τη σύμπραξη των Σχολικών Συμβούλων της Περιφέρειας, των Διευθυντών και εκπαιδευτικών των Σχολείων (Δημοτικών και Γυμνασίων) και της υπεύθυνης του ΚΕΣΥΠ του Νομού.
Οι υπεύθυνοι της προτεινόμενης μελέτης είναι οι παρακάτω:
Μπότσας Γεώργιος, PhD
Ο κ. Μπότσας Γεώργιος είναι Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης της 1ης Περιφέρειας Ν. Χαλκιδικής. Είναι ειδικός παιδαγωγός που απεφοίτησε από την Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης και ολοκλήρωσε το πρόγραμμα Επαγγελματικής Εξομοίωσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Μετεκπαιδεύθηκε στην Ειδική Αγωγή στο Διδασκαλείο «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.
Είναι διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Δίδαξε στο Διδασκαλείο του «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και είναι Διδάσκων με το Π.Δ. 407/80 στο Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Έχει σημαντικό ελληνικό και ξενόγλωσσο συγγραφικό έργο σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά, ελληνικά και ξένα. Έχει εισηγηθεί θέματα σε ελληνικά και ξένα συνέδρια, ημερίδες και συμπόσια. Είναι κριτής πέντε ξένων επιστημονικών περιοδικών και αρκετών συνεδρίων με κριτές.
Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα είναι οι Μαθησιακές Δυσκολίες, η Ένταξη Α.μεΕ.Α., η μετάβαση παιδιών με και χωρίς δυσκολίες από μια βαθμίδα στην άλλη, τα κίνητρα, η αυτορρύθμιση, η βοηθητική και προσαρμοσμένη τεχνολογία και άλλα.
Κελεσίδης Ευάγγελος, MEd
O κ. Κελεσίδης Ευάγγελος είναι Σχολικός Σύμβουλος της 2ης Περιφέρειας Ν. Χαλκιδικής. Απεφοίτησε από την Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρούπολης και ολοκλήρωσε το πρόγραμμα Επαγγελματικής Εξομοίωσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Μετεκπαιδεύθηκε στη Γενική Αγωγή στο Διδασκαλείο «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., ενώ είναι και πτυχιούχος της Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής Θεσσαλονίκης.
Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Διδακτική των Κοινωνικών Επιστημών, με ειδίκευση τη Διδακτική της Ιστορίας. Είναι υποψήφιος διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Δίδαξε στο Διδασκαλείο του «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.
Έχει σημαντικό ελληνικό και ξενόγλωσσο συγγραφικό έργο σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά, ελληνικά και ξένα. Έχει εισηγηθεί θέματα σε ελληνικά και ξένα συνέδρια, ημερίδες και συμπόσια.
Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα είναι η Ιστορία της εκπαίδευσης, η Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης και οι ΤΠΕ και εκπαίδευση.
Παρασκευάς Απόστολος, PhD
Ο κ. Παρασκευάς Απόστολος είναι Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης της 3ης Περιφέρειας Ν. Χαλκιδικής. Απεφοίτησε από την Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρούπολης και ολοκλήρωσε το πρόγραμμα Επαγγελματικής Εξομοίωσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Μετεκπαιδεύθηκε στη Γενική Αγωγή στο Διδασκαλείο «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.
Είναι διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Δίδαξε στο Διδασκαλείο του «Δημήτρης Γληνός» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.
Έχει σημαντικό ελληνικό και ξενόγλωσσο συγγραφικό έργο σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά, ελληνικά και ξένα. Έχει εισηγηθεί θέματα σε ελληνικά και ξένα συνέδρια, ημερίδες και συμπόσια.
Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα είναι η διδακτική των φυσικών επιστημών, οι νέες τεχνολογίες, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και η εκπαίδευση ενηλίκων.
