ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ
Το σύγχρονο σχολείο καλείται να διαδραματίσει ένα σύνθετο ρόλο, που περιλαμβάνει όχι μόνο την προαγωγή της μάθησης, αλλά και της ανάπτυξης και της ψυχικής υγείας των παιδιών. Είναι ευθύνη των ενηλίκων, στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες που διακατέχονται από το ανθρωπιστικό πνεύμα, να προστατεύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών, για ασφάλεια, σεβασμό, υγιή ανάπτυξη και μάθηση.
Η βία μεταξύ των μαθητών στο σχολείο, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αποτελεί ένα σοβαρό εμπόδιο για την εκπλήρωση των παραπάνω λειτουργιών του σχολείου. Αυτή η μορφή ενδοσχολικής βίας, η οποία έχει ονομαστεί και «σχολικός εκφοβισμός», αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένα πολύπλοκο και σοβαρό πρόβλημα.
Η βία μεταξύ των μαθητών ή σχολικός εκφοβισμός είναι η εσκεμμένη, απρόκλητη, αδικαιολόγητη και επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά από μαθητές σε συμμαθητές τους, με στόχο να προκαλέσει φόβο, ανησυχία, σωματική και ψυχική οδύνη, ή ακόμη να οδηγήσει σε ένα όφελος, όπως ευχαρίστηση, κοινωνικό κύρος ή ένα υλικό απόκτημα. Παίρνει ποικίλες μορφές, όπως ο σωματικός και ο λεκτικός εκφοβισμός, ο έμμεσος εκφοβισμός (π.χ., διάδοση ψευδούς φήμης), ο φυλετικός/ρατσιστικός, ο σεξουαλικός, ο ηλεκτρονικός (μέσω κινητού τηλεφώνου και διαδικτύου) εκφοβισμός, η κλοπή και καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, η απειλή και ο εξαναγκασμός, καθώς και ο κοινωνικός αποκλεισμός. Δεν είναι τα συνήθη πειράγματα και οι διαφωνίες μεταξύ των παιδιών, αλλά μια συστηματική κατάχρηση δύναμης από ισχυρότερους προς ασθενέστερους μαθητές. Οι τελευταίοι αδυνατούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και χρειάζονται βοήθεια
.
Η βία μεταξύ των μαθητών έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις στην Ελλάδα και επηρεάζει καθοριστικά τη ζωή χιλιάδων μαθητών, σύμφωνα με δεδομένα πρόσφατων ερευνών. Τουλάχιστον 10%-15% των μαθητών είναι θύματα συστηματικής βίας από συμμαθητές τους, πάνω από 5% παραδέχονται ότι ασκούν βία και η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών είναι μάρτυρες περιστατικών σχολικού εκφοβισμού. Ο εκφοβισμός είναι ένα ευρύτερο κοινωνικό φαινόμενο, που δεν αφορά μόνο ειδικές ομάδες ή μειονότητες, αλλά ολόκληρο το σχολικό πληθυσμό.
Η βία μεταξύ των μαθητών έχει πολλές, σοβαρές, βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες, επιπτώσεις στην ανάπτυξη και υγεία τους. Τα παιδιά που γίνονται θύματα εκφοβισμού εμφανίζουν συχνά έντονο άγχος και ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση, σχολική άρνηση, ελλιπή σχολική φοίτηση, σχολική αποτυχία, μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχές ύπνου και διατροφής, ψυχοσωματικά προβλήματα, φοβίες, μοναξιά, κατάθλιψη και τάσεις για αυτοκτονία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο εκφοβισμός μπορεί να οδηγήσει σε τραγικά αποτελέσματα, όπως οι σοβαροί τραυματισμοί, οι θάνατοι και οι αυτοκτονίες. Τα παιδιά που ασκούν βία είναι σε κίνδυνο για ελλιπή φοίτηση στο σχολείο, εγκατάλειψη του σχολείου, φυγή από το σπίτι και αντικοινωνικές-παραβατικές συμπεριφορές.
Δυστυχώς, πολύ συχνά τα περιστατικά βίας μεταξύ των μαθητών στα σχολεία δεν αντιμετωπίζονται κατάλληλα.
Πολλές φορές δεν γίνονται αντιληπτά από τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς και, όταν γίνονται, συχνά αποσιωπούνται για διάφορους λόγους. Γενικά, παρατηρείται έλλειψη ενημέρωσης, περιορισμένη ευαισθητοποίηση και έλλειψη γνώσεων και δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η βία μεταξύ των μαθητών στο σχολείο δεν πρέπει να μας αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό. Οι αντιδράσεις μόνον σε μεμονωμένα περιστατικά ακραίας βίας στο σχολικό περιβάλλον δεν βοηθούν. Αυτό που χρειάζεται είναι μία σαφής θέση κατά του σχολικού εκφοβισμού, που να υποστηρίζεται συστηματικά από πολιτικές και πρακτικές για την πρόληψη και την αντιμετώπισή του.
Αναγνωρίζοντας τις σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις που έχει η βία μεταξύ των μαθητών για χιλιάδες παιδιά στη χώρα μας, αλλά και για την κοινωνία γενικότερα, καθώς και το έλλειμμα της συστηματικής αντιμετώπισης του φαινομένου, αναλαμβάνουμε σήμερα, Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2013 οι παρακάτω υπογράφοντες Διευθυντές των Δημοτικών Σχολείων,Μετζίκη Καλλιόπη Διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Σημάντρων, Τάπαλη Νεραντζούλα Διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Φλογητών- Πλαγίων, Μαυρογιάννης Σίμος Διευθυντής του 3ου Δημοτικού Σχολείου Νέων Μουδανιών και Γαλατσιάνος Εμμανουήλ Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Παραλίας Διονυσίου σε εκτέλεση σχετικών αποφάσεων των Συλλόγων Διδασκόντων των σχολείων μας την πρωτοβουλία να ιδρύσουμε το «Δίκτυο κατά της Βίας στο Σχολείο» με την ονομασία «Σχολεία κατά της Βίας του Δήμου Νέας Προποντίδας».
Γενικός σκοπός του δικτύου είναι να ενεργοποιηθούν τόσο οι σχολικές κοινότητες των σχολικών μονάδων που συμμετέχουν, όσο και οι τοπικοί φορείς, ώστε να προωθηθεί ένα πλαίσιο διαλόγου(συνεργασία αλληλοϋποστήριξη, ανταλλαγή ιδεών- εμπειριών, συνδιοργάνωση εκδηλώσεων) κατά του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο.
Ειδικοί σκοποί του δικτύου ορίζονται οι:
1)Η αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση της εκδήλωσης βίας μεταξύ μαθητών στο σχολείο ή σε άλλους χώρους που συνδέονται με τη σχολική ζωή και καθημερινότητα.
2)Στη δημιουργία ενός πλαισίου επιστημονικού και κοινωνικού διαλόγου, σχετικά με:
Την κατανόηση του προβλήματος
Τη μεθοδολογία
Τις γενικές τεχνικές παρέμβασης
Τις διδακτικές πρακτικές υποστήριξης
Τα προγράμματα αγωγής υγείας
Ττην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας.
3)Στη συγκέντρωση και διάδοση δεδομένων, την ανάπτυξη μεθοδολογίας και καινοτόμων πρακτικών παρέμβασης σχετικά με το φαινόμενο
4) Στην επιμόρφωση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών
5)Στην ευαισθητοποίηση μαθητών, γονέων και ολόκληρης της κοινωνίας, σχετικά με το φαινόμενο
Ενδεικτικοί θεματικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα υλοποιηθούν οι δραστηριότητες του δικτύου
Ενδοσχολική επιθετικότητα και βία κάθε μορφής
Ρατσισμός- ανοχή στη διαφορετικότητα
Πολιτισμός, ιστορία, καλές τέχνες, λογοτεχνία και διατροφή ως οχήματα καταπολέμησης της βίας και καλλιέργεια στάσεων ανοχής και αποδοχής
Προτεινόμενες παιδαγωγικές μέθοδοι
Το υπό σύσταση δίκτυο θα χαρακτηρίζεται από τον έντονο παιδοκεντρικό του χαρακτήρα γι’ αυτό οι προτεινόμενες παιδαγωγικές μέθοδοι είναι οι:
1) Διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση του αντικειμένου μελέτης.
2) Συνεργασίες με εμπλεκόμενους φορείς
3) Μέθοδος project
4) Συνεργατική και βιωματική προσέγγιση
5) Θεατροπαιδαγωγικές(δραματοποίηση, θεατρικό παιχνίδι ,παιχνίδι ρόλων).
Το δίκτυο θα συντονίζεται από συντονιστική ομάδα που θα αποτελείται από τους Διευθυντές των σχολικών μονάδων που το αποτελούν και εκπρόσωπος του δικτύου ορίζεται η Διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Σημάντρων κ. Καλλιόπη Μετζίκη, η οποία αναλαμβάνει την ευθύνη να το εκπροσωπεί στις σχέσεις του με τρίτους.
Τέλος με την παρούσα διακήρυξη τα μέλη του δικτύου δεσμεύονται ρητά για τα παρακάτω:
Α) να προάγουν το διάλογο, τη μεταξύ τους συνεργασία και συναίνεση, χωρίς αναιτιολόγητους αποκλεισμούς και ανταγωνισμούς
Β) αποδέχεται ρητά και κατηγορηματικά την ιδρυτική διακήρυξη του πανελλήνιου Δικτύου κατά της Βίας στο σχολείο.
Γ) Να υποβληθεί αίτηση το συντομότερο δυνατό για την ένταξή του στο πανελλήνιο Δίκτυο κατά της Βίας στο σχολείο.
Οι υπογράφοντες εκπρόσωποι των συμμετεχουσών σχολικών μονάδων:
Μετζίκη Κ. Τάπαλη Ν. Μαυρογιάννης Σ. Γαλατσιάνος Εμ.
Δ/ντρια Δ.Σ. Δ/ντρια Δ.Σ Δ/ντής 3ου Δ.Σ. Δ/ντής Δ.Σ
Σημάντρων Φλογητών-Πλαγίων Νέων Μουδανιών Παραλίας Διονυσίου
